Tussenkomst bespreking beleidsbrief en budget energie

Geachte voorzitter, Mvr de Minister, beste collega’s,

Op de recente klimaattop te Parijs heb ik eigenlijk 1 woord te weinig gehoord: energie-efficiëntie.  Ook in dit parlement spreken we teveel over de problemen rond het aanbod en te weinig rond de vraag.  Nochtans, als we klimaatdoelstellingen willen halen, moeten we inzetten op  het “gedrag”, dat de vraag veroorzaakt zodat er minder aanbod noodzakelijk is.

En ja, u bent gestart met heel wat energie-werven, 11 deadlines voor 2016. Heel wat projecten staan in de startblokken, maar staan nog niet ver genoeg. Dit duidt op daadkracht, toch baart dit ons zorgen.  Waarom?  De meeste zaken zijn met elkaar gelinkt. De tijd haalt ons in.

Als we spreken over energie-efficiëntie dan kunnen we dit toepassen op productie, het transport en het verbruik.  Wetenschappelijke studies van een Amerikaanse studie wijzen uit dat op heden het netto-rendement gemiddeld 34% bedraagt: vanaf productie tot wat uit het stopcontact komt.  66% van onze energie gaat dus “onderweg” verloren En daarom moeten we inzetten op efficiëntie in de volledige keten.

Een aantal opties om efficiënter om te gaan met productie

Waarom niet ondersteuning geven aan windenergie in functie van hoeveelheid te produceren stroom in plaats van de klassieke 10 jaar?  Daar we onze HEB vandaag reeds moeilijk kwijt kunnen op het Europees netwerk is het misschien goed om na te denken over  decentrale opslag of het sturen van de energievraag?  Biogastechnologie is in Vlaanderen sterk uitgebouwd, maar wat is hun toekomst?  Een regelgevend kader voor warmtenetten kan ervoor zorgen dat een correct investeringsklimaat ontstaat waarbij Vlaanderen stap per stap kan uitgroeien tot één groot warmtenet en niet een amalgaam van kleine eilandjes.  

Efficiënter in transport

Centrale netten en productie installaties  vormen binnenkort niet meer de basis voor ons energienetwerk.  Een spinnenweb, hoe akelig die soms kunnen zijn, van decentrale energiestromen van productie en consumptie is noodzakelijk.   Waarom?  Hoe groter de transportafstanden tussen 2 punten, hoe groter het verlies. 

Zo komen we bij de lokale verbruiker of producent

Energie-efficiëntie is de meest-efficiënte methode om ons energieverbruik te laten dalen en het aandeel hernieuwbare energie te laten stijgen.  Wanneer ons verbruik namelijk met de helft daalt, verdubbelt automatisch ons aandeel hernieuwbare energie. Wat hebben we nodig om de verbruiker verder aan te zetten om te sparen op zijn kWh?  Simpele tools, administratief éénvoudig, maar toch streng genoeg. 

Zoals :

• het flexibel tarief,
• het partieel capaciteitstarief voor netkosten,
• de partiële uitrol van de slimme meter,
• de Vlaamse digitale energielening, met nadruk op digitaal, een hervormde energiepremie die streng genoeg is, maar met desnoods meer incentives bij renovatie.
• De mini EBO’s voor KMO’s.
• Bijkomende flankerende maatregelen voor specifieke doelgroepen, zoals de gezinnen met budgetmeter of gezinnen met elektrische accumulatieverwarming.Want cadeautjes die niets veranderen aan de energie-efficiëntie gaan we niet meer geven, daarom ook geen gratis kWh of andere, nee we belonen wie investeert in langdurige energiebesparingen.

Tot slot : een pak werk.  Maar allemaal zaken die komen in een energievisie & energiepact: ‘waar willen we de komende 20 jaar naar toe?’  En ja, we moeten ondertussen niet stilzitten en wachten op dit pact, we kunnen tegelijk snel een aantal quickwins reeds uitvoeren.  Maar we vrezen dat als we straks de quickwins uitgevoerd hebben dat we plots naar elkaar zullen kijken en zeggen : ‘wat nu, de visie is er nog niet’.  Dit zou pas echt een gemiste kans zijn voor Vlaanderen.