Slimme openbare ledverlichting inzetten tegen lichthinder

Vorige zaterdag beleefden we de Nacht van de Duisternis. Tal van steden en gemeenten hebben meegewerkt door een deel of de volledige openbare verlichting te doven. Dat moet in samenwerking gebeuren met de distributienetbeheerder. Uit luchtfoto’s van ons land blijkt dat Vlaanderen het meest lichtvervuilend is. Een ideale gelegenheid om in het Vlaams parlement de overschakeling naar led-verlichting nogmaals op de agenda te zetten.

Op gemeentelijke eigendommen in Vlaanderen zijn er 1,2 miljoen lichtarmaturen. Zij hebben een vermogen van ongeveer 100 MW (megawatt), dat is ongeveer een tiende van een grote kerncentrale. Dit elektriciteitsverbruik kost ongeveer € 130 miljoen. Een geleidelijke overschakeling naar led-verlichting heeft een kostprijs van € 400 à € 450 miljoen.

Met deze investering besparen we niet alleen € 15 miljoen, er zijn bovendien ook nog andere voordelen. Zo kan er meer gericht worden verlicht, kan de lichtintensiteit op het juiste niveau worden gebracht, is het mogelijk enkel te verlichten wanneer dat nodig is en kunnen ten slotte meer donkere plekken worden gecreëerd. Dat is goed voor mens, dier en natuur.

De manier hoe de openbare verlichting wordt gefinancierd, vormt een remmende factor. De kost van openbare verlichting, namelijk de manuren voor het onderhoud en de installatie, wordt verrekend in de openbaredienstverplichting en dus in de elektriciteitsprijs die de gezinnen en de bedrijven betalen. De gemeente betaalt dat dus niet zelf. Het betaalt enkel het eigen verbruik en het materiaal. Besparende investeringen hebben zo amper een effect op het budget van de gemeenten. Daarmee ontbreekt dus een stimulans om deze investeringen effectief te doen.

Vandaar stelde ik in het Vlaams parlement aan de minister voor om te onderzoeken of deze openbaredienstverplichting uit de elektriciteitsfactuur kan worden gehaald. Het wordt toch beter geplaatst daar waar het hoort.

Tevens is er een probleem met de gegevens. Nu wordt het verbruik berekend op basis van het aantal armaturen en de uren. Het wordt met andere woorden niet gemeten op basis van het effectieve verbruik.

Momenteel werk ik aan een resolutie over openbare verlichting op basis van mijn conceptnota en de hoorzittingen in de commissie. Dit wordt dus ongetwijfeld vervolgd.